Лёгка падзяліць з нашымі дзецьмі любоў, павагу і цікавасць да музыкі. Больш за тое, музыка фармуе жыццёвыя здольнасці дзіцяці на ўсё астатняе жыццё. Музычныя практыкаванні на працягу першых гадоў жыцця вашага дзіцяці ўмацоўваюць яго самаацэнку і стымулююць выразнасць. Музычны рытмы даюць штуршок развіццю маторыкі. Завучванне мелодый і слоў развівае слых і дапамагае дзецям палепшыць ўспрыманне. Праслухоўванне і навучанне музыцы пазітыўна ўплываюць на многія аспекты развіцця і адукацыі дзіцяці. Гульня на фартэпіяна ў дашкольным узросце ўплывае на развіццё кары галаўнога мозгу, органа, які адказвае за мысленне, гаворка, зрок, слых і творчасць. Музычную адукацыю ўзмацняе агульныя здольнасці дзіцяці да навучання і яго матэматычныя навыкі.

Музыка гэта несумненны рэсурс жыцця, росту і адукацыі, які можа стаць неад'емнай часткай жыццёвага вопыту дзіцяці.

Каб дапамагчы дзецям зразумець музыку, трэба асобна зірнуць на яе састаўляючыя. Па-першае, гэта гук, які вырабляем мы, або які паступае з іншай крыніцы. Прапануем некалькі прыкладаў гуку: чырыканне птушак, свіст чайніка і стук лыжкай па талерцы. На нашым целе гук адпавядае цэнтральнай нервовай сістэме. Прыемны гук як бы адкрывае і пашырае нас. Гук можа актывізаваць або супакоіць. Пранізлівы рэзкі гук прыводзіць нашы нервы ў крайняе раздражненне. Гук з'яўляецца першым крокам у стварэнні музычнага твора. Вось некалькі спосабаў эксперыментаў з гукам для бацькоў і дзяцей:

- Высветліце, ці слухаюць дзеці гукі вакол іх. Як шмат розных гукаў яны могуць пачуць у кухні ці ў двары?

- Заахвочвайце творчыя здольнасці дзяцей у прайграванні гукаў. Хай яны трэніруюць свой голас або выкарыстоўваюць бытавыя прадметы ў якасці музычных інструментаў. Дазвольце ім свабодна выдаваць прыемныя або раздражняльныя гукі.

Мэтай гуку з'яўляецца зусім не стварэнне «прыгожай музыкі», а рост самавыяўлення дзяцей. Трэба навучыць дзіця адкрыць вушы да навакольнага свету.

Другім кампанентам музыкі лічыцца рытм. Рытм вызначае і арганізуе рух гуку на працягу такту. Напрыклад, наколькі свіст чайніка доўгі і раўнамерны або кароткі і прырывісты?

У нашым целе рытм прыблізна ставіцца да пульса і дыхання. Калі музычны тэмп хуткі і равномерен, то наша біццё сэрца і руху цела будуць гэта адлюстроўваць. Калі мы стаміліся, то праслухоўванне афрыканскага барабана можа вярнуць наша цела ў бадзёры стан. З іншага боку, калі двухгадовы немаўля выйшаў з-пад кантролю, павольная рытмічная музыка Баха або Вівальдзі адновіць ўнутраны спакой і прыцішыць актыўнасць малога. Эксперыментуйце з рытмам і гукам.

- Няхай вашы дзеці выконваюць рухі у розным тэмпе: хуткім, павольным, раўнамерным, перарывістым.

- Навучыце дзяцей слухаць розныя рытмы вакол іх.

- Паспрабуйце пляскаць у ладкі ў адпаведнасці з рытмам верша ці тупаць нагамі ў рытме любімай музычнай мелодыі. Такія практыкаванні вельмі падабаюцца дзецям і выдатна забаўляюць іх.

І, нарэшце, пагаворым пра мелодыі. Мелодыя адпавядае нашым эмоцыям. Яна дадае да гуку і рытму здольнасці адчуваць. Гэта тая частка музыкі, якая апісвае горы і даліны асабістага вопыту. Яна даходзіць прама да нашага сэрца і адчувальнасці. Мелодыя можа ўзвысіць наш дух, супакоіць нас падчас стрэсу ці расчуліць да слёз. адчуванне супакаення, цікавасці або, наадварот, дыскамфорту і нядужання? Ранняе знаёмства дзяцей з мелодыяй, нароўні з гукам і тэмпам, дапаможа ім развіць здольнасці самавыяўлення.

- Хай дзеці спрабуюць ціха напяваць або стварыць уласныя мелодыі, дадаючы да гуку эмоцыі.

- Эксперыментуйце з эмацыйнымі гукамі: шчасцем, сумам, смехам і т.п.

Мелодыя ператварае гук у персанальнае і ўнікальнае паведамленне. Гуляючы з гукам, рытмам і мелодыяй, нашы дзеці адкрыюць для сябе новы свет і новую магчымасць самавыяўлення ў тых выпадках, калі цяжка знайсці словы.

Інфармацыя падрыхтавана з выкарыстаннем матэрыялаў сайтаў:

https://rep.bgam.by/items/ca02f6de-a9eb-4a32-8afe-885b3dcfa076

http://ds21.baranovichi.edu.by/ru/main.aspx?guid=73511

Музычны кіраўнік    А.А.Траскоўская